Τα καλά ούζα και οι μεζέδες τους

Για εθνικό προϊόν που είναι διάσημο στα πέρατα του κόσμου, το ούζο είναι νομίζω άγνωστο στους Έλληνες, τουλάχιστον όσον αφορά τις λεπτομέρειές του. Επισήμως ούζο είναι «προϊόν που παράγεται από την απόσταξη αρωματισμένης αλκοόλης ή τη διαβροχή του οινοπνεύματος με αρωματικές ύλες. Νομικά, για να ονομαστεί ούζο το ποτό, ο ελληνικός νόμος ορίζει τουλάχιστον 20% του αλκοολικού του τίτλου να προέρχεται από απόσταξη» (πηγή umamipedia).

Όμως τελικά τα καλά, υψηλής ποιότητας ούζα είναι αυτά που προέρχονται από 100% απόσταξη δηλαδή που τα αρωματικά στοιχεία αποστάζονται για δεύτερη φορά μαζί με την αλκοόλη και όχι όσα είναι κυρίως με ανάμειξη της αλκοόλης με τα αρωματικά στοιχεία. Πολλά μάλιστα φτηνά ούζα «δεν είναι αρωματισμένα με γλυκάνισο ή φυσική ανηθόλη: η χημική ανηθόλη περιέχει βλαβερά στοιχεία που προκαλούν μέθη, ζάλη και αφόρητο πονοκέφαλο την επομένη» (πηγή umamipedia). Τελευταία (τον Ιούνιο του 2013) πέρασε νομοθεσία που επέβαλλε σε όσους ουζοπαραγωγούς βρίσκονται στο Πλωμάρι της Λέσβου και θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ονομασία «Πλωμαρίου» στην ετικέτα τους να παράγουν ούζο από 100% απόσταξη .

Προσωπικά δεν ήξερα όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που διαχωρίζουν το καλό από το μέτριο προϊόν. Έτυχε όμως να βρεθώ στην παρουσίαση ενός νέου για την Ελληνική αγορά ούζου, που όμως μετρά ήδη 160 χρόνια ιστορίας, του Ούζου Κατσάρος από τον Τύρναβο. Σύμφωνα με πηγές (Θεσσαλικά Χρονικά 1935) η ποτοποιία Κατσάρου επινόησε το ούζο το 1856. Το ούζο ξεκίνησε ως τσίπουρο αρωματισμένο με γλυκάνισο και βότανα για να εξελιχθεί στο προϊόν που απολαμβάνουμε σήμερα.

Το ούζο Κατσάρος, από 100% απόσταξη, ήταν μέχρι τώρα μόνο εξαγώγιμο προϊόν, αλλά τελικά ο ιδιοκτήτης του Νίκος Κατσάρος αποφάσισε (πολύ σωστά) να το κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα. Συζητώντας μαζί του, αλλά και με τους καλεσμένους στο τραπέζι, έγινε σαφές πως, όσον αφορά το ούζο, τελικά βγάζουμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρια, μιας και στο εξωτερικό κυκλοφορούν απαράδεκτης ποιότητας ούζα που καταστρέφουν την εικόνα του εθνικού μας προϊόντος.

Με αφορμή αυτήν την κουβέντα σκέφτηκα να μαζέψω σε αυτό το άρθρο όλα τα ούζα που είναι από απόσταξη 100%, για να έχουμε ως καταναλωτές μια σαφέστερη εικόνα σχετικά με την αγορά του ούζου. Η «έρευνά» μου έγινε μέσω διαδικτύου και η λίστα μου μπορεί να μην είναι ολοκληρωμένη. Αν ξέρετε κι εσείς κάποιο ούζο απόσταξης 100% που δεν έχει συμπεριληφθεί ας επικοινωνήσετε μαζί μου να το προσθέσω. Όσα ούζα εξ αποστάξεως 100% βρήκα είναι (με αλφαβητική σειρά):

1. Ούζο Αλεξανδρίδη (Σέρρες)
2. D’ Artemis black (Αττική)
3. Ούζο Βαρβαγιάννη (Πλωμάρι, Λέσβος)
4. Ούζο Γιαννατσή (Κόκκινη ετικέτα, Πλωμάρι Λέσβος)
5. Ούζο Κατσάρος (Τύρναβος)
6. Ούζο Καρώνη special (Ναύπλιο)
7. Ούζο Ματαρέλλη (Λισβόρι, Λέσβος)
8. Ούζο Μπαμπατζίμ (Θεσσαλονίκη)
9. Ούζο Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτου (Πλωμάρι, Λέσβος)
10. Ούζο Πιτσιλαδή (Πλωμάρι, Λέσβος)
11. Ούζο Σαμαρά Κόκκινο (Λέσβος)
12. Ούζο Στουπάκη (Χίος)

Τέλος, ειδική μνεία πρέπει να γίνει στα premium ούζα που είναι τριπλής (!!) απόσταξης, όπως το Άδολο (Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτου), το Συλλεκτικό Βαρβαγιάννη και το Jivaeri του Κατσάρου.

Πως πίνεται το ούζο

Οι απόψεις διίστανται για το πώς πίνεται το ούζο. Κάποιοι υποστηρίζουν πως ο πάγος καταστρέφει τα αρώματά του, και θα πρέπει να πίνεται μόνο με κρύο νερό. H Μερόπη Παπαδοπούλου φαίνεται να είναι πιο ελαστική και παραδέχεται όλους τους τρόπους σερβιρίσματος δηλαδή και με πάγο, και με νερό και με πάγο και νερό μαζί.

Όπως και να’χει πάντως η κατανάλωσή του θέλει προσοχή, μικρές ποσότητες και φυσικά μεζε!

Μεζέδες για ουζάκι

Το ούζο είναι κυρίως απεριτίφ, πίνεται δηλαδή ως «ορεκτικό» πριν από το γεύμα. Αυτό στη θεωρία, γιατί τελικά στην πράξη οι περισσότεροι από εμάς θα το επιλέξουν και για το τραπέζι. Τα αρωματικά στοιχεία του ούζου το καθιστούν τέλεια παρέα για θαλασσινά, λιπαρά τυριά και αλμυρές γεύσεις ειδικά παστά, όπως η λακέρδα, ο τσίρος και η σαρδέλα. Ο πιο απλός μεζές είναι ντομάτα, αγγούρι, ελιά, τυρί, σαλαμάκι άντε και κανα παξιμαδάκι. Από κει και πέρα όρεξη να’χετε! Ως ιδέες προτείνω να δείτε αυτό το τραπέζι που έκανα πριν από καιρό με κρύα πιάτα, αλλά και αυτό το μικρό άρθρο για ουζομεζέδες. Πολύ καλά του πάει και το χταποδάκι το τσιγαριαστό, ο γαύρος ο μαρινάτος, οι μαριναρισμένες ελιές, και τα διάφορα σαρακοστιανά μεζεδάκια.

Ελπίζω να βρείτε την ευκαιρία να απολαύσετε ένα ουζάκι φέτος το καλοκαίρι, είτε μόνοι, είτε με παρέα και να ευχαριστηθείτε την αρωματική του δροσιά με σύνεση!